Langzamer zwemmen in open water? 8 mogelijke oorzaken

Uren per week train je wellicht in het zwembad. En het gaat steeds beter. De tijden worden steeds wat beter. En dan kom je in het open water. Of misschien wel in een triatlon wedstrijd. En prompt ga je ineens veel langzamer. Huh? Waarom dan?

Welkom in de club. Ik heb er ook last van ;). Enkele uren per week train ik in het zwembad. Ik zwem zwemwedstrijden, heb op mijn 34e nog vlinderslag geleerd en durf ondertussen echt wel te zeggen dat ik technisch goed kan zwemmen. Snel ben ik niet perse. Maar zeker niet langzaam. Gemiddeld zwem ik 1.50 op de 100m als duurtempo. En in de sprint kom ik net boven de 1.20 uit op de 100m. Let wel, dat zou voor mijn leeftijdscategorie goed genoeg zijn voor een kwalificatie op het EK voor masters.

Vol vertrouwen stapte ik dan ook mijn tweede triatlon wedstrijd in het water. Door de watertemperatuur was het een ‘no wetsuit swim’. Maar ook dat maakt me niet uit. Zwemmen is mijn beste onderdeel. Daarna wordt het enkel steeds een beetje minder. Positie kiezen vind ik lastig, maar toen het startschot eenmaal klonk zwom ik prima mee. Het zwemmen ging lekker, ik zat goed in de flow. Het navigeren ging goed. Weinig bijzonderheden dus. Totdat ik uit het water kwam en stiekem op mijn horloge keek. 2.19 op de 100 meter? Huh? Zou dit wel kloppen?

Helaas bevestigde de officiele uitslag het ook. Een illusie rijker werd het tijd om wat hulplijnen in te roepen. Hoe kan dat nou? 40 seconden per 100m langzamer? Zo langzaam heb ik mijn hele (korte) zwemmende carrière nog niet gezwommen. Met deze tijd hoorde ik ook nog eens bij de betere helft van alle triatleten op mijn afstand (mannen en vrouwen bij elkaar). Ofwel, ruim 60% was nog langzamer? Tijd voor wat verdieping. Ik belde Frank Huisman, zwemtrainer en eigenaar van Tri-experience. Met maar 1 prangende vraag:

Help! Waarom zwem ik zo langzaam?

Check ook deze handige tips:

Lees nu: Borstcrawl techniek; 10 meest gemaakte fouten en check ons professioneel zwemschema voor beginners om te leren borstcrawlen van 0 naar 500 meter!
Download nu het ebook starten met triatlon
Ontdek het Zwemschema borstcrawl voor beginners: van 0 tot 500 meter.

Langzamer zwemmen in open water, 8 redenen

De reden waarom zwemtijden afwijkend zijn kunnen per persoon heel verschillend zijn. Onderstaand een lijstje van acht potentiële redenen. Maar de belangrijkste reden om harder te leren zwemmen is en blijft zwemtechniek. Dat vormt de basis. Daarnaast hebben de volgende redenen zeker ook invloed.

1. De omstandigheden

De omstandigheden in het open water zijn heel anders dan in het zwembad. Er kan sprake zijn van stroming, wind en/of golfslag. Dit heeft invloed op je zwemsnelheid. Als je enkel stroom tegen zwemt, zwem je logischerwijs langzamer dan wanneer je continu stroom mee zwemt. Ook golfslag en wind hebben invloed op je zwemtechniek. En meestal niet ten goede ;).

2. Hectiek

Open water starten tijdens een triatlon is bijna een kunst. Vooral positie kiezen is belangrijk. Ben je een goede zwemmer? Ga dan vooral wel vooraan liggen. Sprint 25m mee (20 slagen) en laat je dan afzakken tot je normale tempo. Ja, je zult wat trappen en armen incasseren, maar zo zit je wel in de groep van de goede zwemmers. En heb je het minst last van mede zwemmers die langzamer gaan. Het inhalen kost namelijk ook tijd (je gaat van je lijn af en kijkt vaak net wat vaker om koers te houden en in te halen).

3. Slagfrequentie

Dan slagfrequentie. Dit kan twee kanten opvallen. Bij veel triatleten zie je dat de slagfrequentie fors omhoog gaat (dit kun je zien in je statistieken als je een zwemhorloge draagt, kijk dan bij ‘SWOLF’ en vergelijk deze data met eerdere zwemtrainingen in het zwembad). De slagfrequentie gaat dusdanig omhoog, maar het gaat ten koste van je slaglengte. Ofwel, je bent teveel aan het maaien. Je draait je armen wel snel, maar je hebt te weinig rendement. Je verliest effectiviteit in de slag.

Als ik in mijn statistieken kijk zie je precies het tegenovergestelde. Mijn slagfrequentie gaat juist naar beneden. Dat past precies bij het vorige punt. Doordat ik bang ben om positie te kiezen blijf ik letterlijk hangen achter langzamere zwemmers en ga ik dus fors langzamer.

Slagfrequentie kun je het best een keer bespreken met een zwemtrainer. Als hulpmiddel in het verhogen (of verlagen) van de frequentie kun je een ’tempo trainer’ gebruiken. Lees daarover hier meer: Een snellere zwemmer met de tempo trainer?

Check ook dit eens:

Lees nu: Borstcrawl techniek; 10 meest gemaakte fouten en check ons professioneel zwemschema voor beginners om te leren borstcrawlen van 0 naar 500 meter!
Download nu het ebook starten met triatlon
Ontdek het Zwemschema borstcrawl voor beginners: van 0 tot 500 meter.

4. Je mist de voordelen van het zwembad: afzet / rust / keerpunten

Veel triatleten / open water zwemmers vinden het open water heerlijk doordat ze eindeloos meters kunnen maken. Maar ondanks dat die keerpunten wellicht vervelend zijn, het helpt je wel in de zwemtijd. Iedere afzet is een stukje extra zwemsnelheid die je meekrijgt. Of in mijn geval is het gebrek aan een keerpunt (zeker als je een koprol keerpunt kunt) een seconde per afzet. Op de 100m gaat het dus al snel om +/- 3 a 4 seconden die je mist. Pak daarbij de rust momenten die je automatisch in het zwembad meer hebt en je bent zo wat tijd per 100m ‘kwijt’.

5. Uit je houding / meer weerstand

Doordat je dient te navigeren in open water ga je uit de ideale houding. Het beste is om het kijken niet te combineren met ademhalen. Want dan gaat je hoofd nog verder omhoog (hoe hoger je hoofd, hoe lager je benen te komen te liggen). Probeer dus zo minimaal mogelijk je hoofd te liften. En minimaliseer het kijken. Oefen op recht zwemmen en koers houden. Hoe meer je ‘uit de houding’ gaat, hoe meer weerstand je krijgt.

6. Slordige zwemtechniek

Het risico van open water zwemmen is het verlies aan zwemtechniek. Zeker hoe langer de afstand wordt, hoe groter de kans is dat je slordiger gaat zwemmen. Je wordt moe. Het is hectisch. Je hebt wellicht niet de beste plek in de groep en voor je het weet laat je je zwemtechniek steeds meer varen. Ofwel, train ook voldoende op lange sets (kan ook in het zwembad) en leer steeds wat langer om je techniek vast te houden. Ademhalen bij voorkeur 1:3. Want ook ademhalen is verlies op tempo. Vaak vertraagt het namelijk net je slag bij een ademhaling.

7. Boeien ronden

Afhankelijk van het parcours is het ronden van boeien ook een onderdeel. En een boei rond zwemmen kost tijd. Hoe meer boeien je dus hebt, hoe meer tijd je verliest. In mijn geval moest ik 5 boeien ronden en verloor ik per boei aardig wat tijd. Ik lag niet in de goede positie. Moest een andere lijn er naar toe zwemmen (extra navigeren) en dan het zwemmen rondom de boei nog, dat je ook uit het zwemritme haalt. Beetje gelijkwaardig als keren met hardlopen rondom een pion. Je staat bijna stil en start weer op. Het goed rond een boei gaan vergt techniek en dus training. Het kan je zo een paar seconde per boei kosten. Dat keer vijf (of meer) en het tikt aardig aan.

8. Data presentatie van je horloge

Tot slot is het altijd de vraag hoe betrouwbaar je data is. De wedstrijdorganisatie heeft de officiële tijden, maar geen tussentijden. Als je GPS data met elkaar vergelijkt zwemt bijna niemand exact de afstand die wordt uitgezet. Die gaat namelijk uit van de ideale lijn. Maar in werkelijkheid zwemmen de meeste triatleten heel wat meer meters. Staar je dus niet blind op de tijd die er staat, want grote kans dat deze niet correspondeert met het aantal meters dat je hebt gezwommen.

Een andere handige tip is om in je horloge ‘rondes’ in te stellen. Deze geeft dan automatisch een signaal per afstand die je zelf kiest. Mijn horloge stond in open water op 500m. Maar Frank adviseerde me dit te herzien op 100m. Zo kun je naderhand ook betere ronde tijden inzien en vergelijken. In mijn geval zie ik dat de terugweg (1 rechte lijn) aanzienlijk sneller was dan het eerste stuk, waarin veel meer genavigeerd moest worden en de boeien lagen.

(Als je een Garmin horloge hebt, stel je dit in via het profiel open water –> opties, –> open water instellingen –> auto lap –> automatisch 100m.

Je kunt overigens ook instellen dat het horloge een signaal geeft als je boven een bepaalde tijd of slagfrequentie komt, mocht dat je helpen).
Dus weet ik ook gelijk mijn aandachtspunt. Beter positie durven te kiezen, me niet naar achteren laten drukken 😉 en goed leren rond een boei te zwemmen.
Gelukkig mag ik over een paar weken weer. #wishmeluck
En jij las dit vast ook niet voor niets. Succes ook voor jou!

Dank aan Frank Huisman, voor het meewerken en het delen van zijn kennis.

Check ook dit: